қатты отынды ракета қозғалтқышы

(Ракетный двигатель твердого топлива (РДТТ))

қозғалтқыштың жану камерасында орнатылған, қатты отынмен жұмыс жасайтын реактивті қозғалтқыш. Ол төмендегідей негізгі бөліктерден: кемерден (корпус), реактивті соплодан, отын шашкасы, отынды жандыруға арналған қондырғы мен ұшу аппаратына бекіту желісінен тұрады. Қ.о.р.қ-ның кемері (металдан жасалған цилиндр) қозғалтқыш қондырғысының негізгі бөлігі болып саналады және басқа желілер мен бөлшектерді бекіту үшін қолданылады. Әдетте, Қ.о.р.қ. кемер жану камерасы мен отын багының, ал кейбір ракеталарда ұшу аппаратының кемері қызметін де атқарады. Қ.о.р.қ-ның жану камерасындағы қысым 200—300 кг/см³-ге, ал газ температурасы – 3000о С-қа жетеді, ол шүмектен 2500 м/сек-қа дейінгі жылдамдықпен шығады. Қ.о.р.қ-тың жақсы жағы оның құрылымының қарапайымдылығында, жұмысқа әр кез дайын болуы мен сенімділігінде, кемшілігі – жұмыс уақытының шектеулі болуына (әдетте, 1 минуттан аспайды) және үлкен күш туғызудың қиындығына саяды. Қатты отынды ракета ұшу жылдамдығын 28000 км/сағ-қа дейін жеткізе алады, ал сұйық отынды қозғалтқыштарда ол 50 000 км/сағ-қа дейін жетеді. Қызметіне қарай, Қ.о.р.қ үш негізгі топқа бөлінеді: шерулік (негізгі), қосалқы және зертханалық. Қ.о.р.қ көп сатылы әр түрлі ұшу қашықтығындағы баллистикалық ракеталарда, ғарыштық ракеталарда, снарядты ұшақтарда, жердің жасанды серіктерінің ракета тасығыштарында, жойғыш ұстағыштарда және басқа да ұшу аппараттарында қолданылады.